Ayasofya'nın ana kubbesinde tarihi restorasyon başlıyor

Kültür

ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, 1486 yıllık Ayasofya-i Kebir Cami-i

Şerifi'nin ana kubbesinin tarihin en geniş ve kapsamlı restorasyon sürecine

alınacağını, kubbenin depreme karşı daha dayanıklı hale getirileceğini ve

yapının özgün halinin titizlikle korunacağını bildirdi.

Bakan

Ersoy, sosyal medya hesabından, Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'ndeki

restorasyon ve güçlendirme çalışmalarına ilişkin açıklama yaptı.

Tarihe

sahip çıktıklarını, Ayasofya'yı geleceğe taşıdıklarını aktaran Ersoy,

"1486 yıllık Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nde, ibadete ara vermeden

restorasyon ve güçlendirme çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu çalışmaların bir

kısmını tamamladık, kalan bölümleri ise dikkatle yürütüyoruz. Bu süreçte, ana

kubbe de tarihinin en geniş ve en kapsamlı restorasyon sürecine alınıyor. Kubbe

depreme karşı daha dayanıklı hale getirilecek, yapının özgün hali titizlikle

korunacak." ifadelerini kullandı.

Bakan

Ersoy, kubbenin iç yüzeyindeki mozaiklere zarar gelmemesi için çalışmaların dış

yüzeyden yürütüleceğini belirterek, şöyle devam etti:

"Kurşun

kaplamalar sökülerek onarılacak veya yenilenecek. Hava koşullarından

etkilenmemesi ve mozaiklerin korunması amacıyla kubbe geçici olarak çelik

konstrüksiyon ve özel branda ile kapatılacak. İbadet ve restorasyon

çalışmalarının eş zamanlı devam etmesi için 43,5 metre yüksekliğinde 4 ana

kolon üzerine çelik platform kurulacak. 'İbadet sürecek, tarih korunacak'

diyerek, Ayasofya'yı hem koruyacağız hem de yaşatacağız."

Yapının

dijital ikizi oluşturuldu

Kültür

ve Turizm Bakanlığından, Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nin ana kubbesinin

restorasyonuna ilişkin yapılan yazılı açıklamada da Danıştay 10. Dairesi'nin

hükmü doğrultusunda, 10 Temmuz 2020 tarihli ve 31181 mükerrer sayılı Resmi

Gazete'de yayımlanan 2729 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile Ayasofya-i Kebir

Cami-i Şerifi'nin yeniden ibadete açıldığı anımsatıldı.

Açıklamada,

Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nin ibadete açılmasının ardından yapının

korunması ve kullanılması dengesini gözeten bilimsel bir yaklaşımla bütüncül

projelerin hazırlandığı, rölöve, restitüsyon, restorasyon, statik, mekanik ve

elektrik projeleriyle birlikte türbelerin, sıbyan mektebinin ve muvakkithanenin

restorasyonunun planlandığı hatırlatılarak, daha önce yürütülen çalışmalara

ilişkin şunlar kaydedildi:

"Bu

süreçte külliyedeki tüm yapılar üç boyutlu olarak belgelenerek dijital ortama

aktarıldı ve Ayasofya'nın dijital ikizi oluşturuldu. Projelendirme sürecinde

geçmişten bugüne ait arşivler tarandı, bilgi ve belgeler bir araya getirildi,

yapı strüktürel olarak incelendi. Deprem senaryoları doğrultusunda Ayasofya'nın

tepkileri analiz edildi ve olası risklere karşı alınacak önlemler belirlendi.

Tüm bu çalışmaların ardından Bilim Kurulu denetiminde uygulama sürecine

geçildi. Bu kapsamda II. Mehmet, II. Selim, III. Murat ve Şehzadeler türbeleri

ile Sıbyan Mektebi ve Muvakkithanenin restorasyonu tamamlandı. Daha önce kapalı

olan galeri katı da bakım ve temizlik çalışmalarının ardından ziyarete

açıldı."

Ana

kubbedeki restorasyon

Yapının

taşıyıcı sistemlerine yönelik yapılan analizler sonucunda ana kubbe ve yarım

kubbelerde güçlendirme ihtiyacının belirlendiği vurgulanan açıklamada, kubbenin

üzerinin geçici olarak kapatılması ile yürütülecek çalışmaların ardından dış

yüzeydeki güçlendirme ve onarım çalışmalarının başlatılacağı bildirildi.

Açıklamada,

43,5 metre yüksekliğinde 4 ana kolon üzerine çelik platform kurulmasıyla hem

ibadetin kesintiye uğramadan süreceği hem de kubbenin iç ve dış yüzeylerindeki

uygulamaların sağlıklı biçimde sürdürüleceği belirtilerek, şu bilgelere yer

verildi:

"Tüm

bu çalışmaların sahada güvenli ve hızlı biçimde yürütülebilmesi amacıyla, doğu

yönünde kurulmak üzere 41 metre yüksekliğinde ve 60 metre bom uzunluğunda kule

vinç projelendirildi. Bu vinç, yapıya uygun mesafede ve güvenli dönüş alanı

sağlayacak şekilde planlandı. Ana kubbe güçlendirmesi, kurşun değişimleri,

mozaik konservasyonu ve cephe ile minare onarımları tamamlandıktan sonra geçici

olarak kurulan çelik konstrüksiyon örtü, platform ve kule vinç, kuruldukları

yöntemle sökülecek. Böylece Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nin tarihi kubbesi,

kapsamlı bir güçlendirme sürecinin ardından özgün haliyle korunarak gelecek

kuşaklara aktarılmış olacak." (AA)